فواید و خواص دمنوش گیاهی بادرنجبویه و طرز تهیه آن

دمنوش گیاهی بادرنجبویه یکی از دمنوش‌های مفیدی است که مصرف آن قدمت تاریخی دارد. بادرنجبویه با نام علمی Melissa officinalis و گاهی اوقات به عنوان نعناع مومیایی شناخته می‌شود. این گیاه ظاهری شبیه نعنا و عطر و طعمی شبیه به مرکبات خصوصاً لیمو دارد.

این گیاه بومی مناطق جنوبی اروپا و بخش‌های مختلف خاورمیانه و آسیای مرکزی است، اما اکنون در قاره آمریکا و دیگر نقاط جهان رشد می‌کند. بادرنجبویه دارای گل‌های سفید یا مایل به زرد است که در دسته‌های کوچک از ماه ژوئن تا اکتبر شکوفا می‌شوند.

خواص دمنوش گیاهی بادرنجبویه

این دمنوش گیاهی حاوی مقدار زیادی ویتأمین، مواد معدنی و دیگر آنتی اکسیدان‌ها است. در ترکیب این دمنوش گیاهی رزمارینیک اسید، کافئیک اسید، کلروژنیک اسید، ویتأمین D، منگنز، تئانین، لوتئولین، آپیگینین، بتا کاریوفیلن، لینالول، گلیکوزید و مونوترپن وجود دارد که مصرف آن‌ها سطح سلامتی را بهبود می‌بخشد.

واقعیت این است که آن‌ها با رادیکال‌های آزاد در بدن که محصول اکسیداسیون طبیعی هستند، مبارزه می‌کنند بنابراین مصرف دمنوش بادرنجبویه می‌تواند خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های مزمن را کاهش دهد.

شما می‌توانید این دمنوش را در ترکیب با گیاهان دارویی دیگر مورد استفاده قرار دهید و از فواید سلامتی هر دو بهره‌مند شوید. برای مثال خواص دمنوش بادرنجبویه و به لیمو از نظر آرامبخشی دو برابر بیشتر از هر یک به تنهایی است. دمنوش بادرنجبویه و دارچین و دمنوش بادرنجبویه و بابونه نیز علاوه بر عطر و طعم بی‌نظیر خواص فوق‌العاده‌ای برای سلامتی دارند.

فواید و مزایای دمنوش گیاهی بادرنجبویه

علم مدرن نشان می‌دهد که خواص دمنوش بادرنجبویه می‌تواند زندگی شما را به روش‌های ساده و در عین حال قابل توجه بهبود ببخشد. معروف‌ترین آن این است که می‌تواند با استرس، اضطراب و افسردگی خفیف مبارزه کند – بنابراین نام مستعار بادرنجبویه، گیاه آرام بخش است.

همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این دمنوش در افزایش عملکرد شناختی، بهبود هضم، مبارزه با سرماخوردگی و آنفولانزا و حتی کاهش وزن مؤثر است. در ادامه توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه شده است.

به کاهش اضطراب کمک می‌کند

بیهوده نیست که افراد این گیاه را آرامبخش مینامند. در یک مطالعه علمی، هجده شرکت‌کننده سالم دو دوز جداگانه عصاره بادرنجبویه (۳۰۰ میلی گرم و ۶۰۰ میلی گرم) و دارونما را در روز‌های مختلف دریافت کردند.

نتایج نشان داد که دوز ۶۰۰ میلی گرم اثرات روحی نامطلوب استرس را بهبود می‌بخشد. علاوه بر این، دانشمندان افزایش قابل توجهی در سرعت پردازش مسأله‌های ریاضی، بدون کاهش دقت را با دوز ۳۰۰ میلی گرم مشاهده کردند.

مطالعه دیگری که اثرات ضد استرس غذا‌های حاوی بادرنجبویه را بررسی می‌کرد، یافته‌های مشابهی داشت و همچنین بهبود عملکرد شناختی را نیز نشان داد.

به بهبود خواب شما کمک می‌کند

بی خوابی یک اختلال شایع خواب است که بیشتر در بزرگسالان مشاهده می‌شود. طبق آمار مؤسسه ملی بهداشت، تقریباً ۳۰ درصد از مردم عادی با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند.

با این حال، وقتی بیشتر مردم قبل از خواب به دمنوش فکر می‌کنند اغلب به دمنوش بابونه، اسطوخودوس، نعناع یا گلبرگ گل سرخ فکر می‌کنند. در حالیکه مزایای دمنوش بادرنجبویه نیز در این زمینه بسیار مفید است.

ترکیبات شیمیایی موجود در این دمنوش گیاهی به طور طبیعی می‌توانند تولید GABA و دوپامین را در بدن افزایش دهند. در تحقیقی که بر روی ۹۰۰ کودک انجام شد، دانشمندان دریافتند که ترکیب بادرنجبویه و چای سنبل الطیب می‌تواند مشکلات خواب را تا ۸۰ درصد و بیقراری را تا ۷۰ درصد کاهش دهد.

فواید و خواص دمنوش گیاهی بادرنجبویه و طرز تهیه آن
کمک به درمان سرماخوردگی و آنفولانزا

خواص چای بادرنجبویه برای سیستم ایمنی بدن شما نیز مفید است. این مسأله به دلیل خاصیت ضد ویروسی آن است که می‌تواند با بیماری‌های شایع مانند سرماخوردگی و آنفولانزا مقابله کند.

علاوه بر این خاصیت ضد ویروسی این دمنوش گیاهی برای مقابله با تبخال نیز مفید است. ویروس تبخال بر روی پوست شما وجود دارد و ضایعات حاصل از آن‌ها ممکن است تحریک‌کننده یا حتی دردناک باشد.

با این حال، طبق تحقیقات دانشگاه میشیگان، فلاونوئید‌ها و اسید‌های فنولیک موجود در دمنوش بادرنجبویه می‌توانند روند بهبود را تسریع کنند. در همین حال، دانشگاه جورج تاون نیز خاطر نشان کرد که این دمنوش گیاهی می‌تواند ضایعات تبخال اطراف دهان را سریع‌تر بهبود ببخشد.

برای کاهش وزن مفید است

اگرچه هیچ راه حل آسانی برای رفع مشکل اضافه وزن وجود ندارد اما برخی افراد ممکن است این نوشیدنی را جهت حمایت بیشتر در طول رژیم لاغری مورد استفاده قرار دهند.

با این وجود، تحقیقات حیوانی در مورد دمنوش بادرنجبویه و کاهش وزن‌امیدوار‌کننده به نظر می‌رسد. یکی از این مطالعات نشان داد که عصاره این گیاه رشد بافت چربی را در موش‌ها سرکوب کرده و سلول‌های چربی را از بین می‌برد.

همچنین برخی تحقیقات نشان داده است که این دمنوش گیاهی می‌تواند متابولیسم سلول‌های چربی را در انسان تقویت کند. این امر به نوبه خود می‌تواند بدن را قادر کند تا چربی‌ها را سریع‌تر و کارآمدتر بسوزاند. در نهایت، چنین تأثیری باعث می‌شود دوره‌های ورزشی نتایج بهتر و محسوس‌تری به همراه داشته باشد.

عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد

در طول تاریخ، متخصصان در زمینه مزایای دمنوش بادرنجبویه برای تقویت عملکرد شناختی تحقیقات بسیاری انجام داده‌اند. در سال ۱۶۹۶، داروخانه لندن مقاله‌ای را منتشر کرد که در آن توضیح داده شده بود مصرف عصاره و دمنوش بادرنجبویه هر روز صبح باعث تقویت مغز شده و خستگی را تسکین می‌دهد و از طاسی نیز جلوگیری می‌کند.

تحقیقات دانشگاه نورثومبریا نیز نشان داد شرکت‌کنندگانی که از کپسول بادرنجبویه استفاده کردند در تست‌های استاندارد حافظه رایانه‌ای به طور قابل توجهی بهتر از افرادی بودند که دارونما مصرف کردند.

یک مطالعه دیگر نشان داد افرادی که به صورت آزمایشی از دمنوش بادرنجبویه استفاده کردند سرعت پردازش ریاضی آن‌ها افزایش یافته بود برخی حتی معتقدند که این دمنوش می‌تواند در درمان بیماری آلزایمر نقش داشته باشد.

مصرف دمنوش بادرنجبویه در دوران بارداری و شیردهی

اگرچه مصرف هر گونه دمنوش گیاهی در این دوران ممکن است کمی خطرناک باشد اما شواهد نشان می‌دهد که نگرانی خاصی در رابطه با این دمنوش وجود ندارد.

بر اساس برخی تحقیقات حتی ممکن است این دمنوش برای دوران بارداری مزایایی داشته باشد. به هر حال بارداری می‌تواند دوران نگران‌کننده‌ای باشد و چه چیزی آرامش بخش‌تر از دم کردن بادرنجبویه! انجمن بارداری آمریکا دمنوش بادرنجبویه را در صورت مصرف متعادل به عنوان “احتمالاً بی‌خطر” برای دوران بارداری ذکر کرده است.

مسلماً برای دمنوش‌های گیاهی مقدار توصیه شده‌ای که باید روزانه بنوشید وجود ندارد. بنابراین بهتر است در این مورد احتیاط کنید و بیش از ۲-۳ فنجان بیشتر در روز مصرف نکنید. در صورت داشتن هرگونه نگرانی در این رابطه با پزشک خود صحبت کنید.

عوارض جانبی دمنوش بادرنجبویه

برخی عوارض جانبی مرتبط با مصرف این دمنوش گیاهی شامل سردرد، ادرار دردناک، افزایش دمای بدن، حالت تهوع و استفراغ، درد معده، سرگیجه و خس خس سینه است.

در حالی که این علائم ناخوشایند بسیار غیر معمول هستند، اما هنوز هم این احتمال وجود دارد که با نوشیدن این دمنوش گیاهی آن‌ها را تجربه کنید.

علاوه بر این، این خطر وجود دارد که این گیاه سطح قند خون را در افراد مبتلا به دیابت کاهش دهد. همچنین اگر با دارو‌های مورد استفاده در حین و بعد از جراحی ترکیب شود، می‌تواند باعث خواب آلودگی بیش از حد شود.

سرانجام، برخی ابراز نگرانی کرده‌اند که دمنوش بادرنجبویه ممکن است عملکرد تیروئید را تغییر داده و به نوبه خود سطح هورمون تیروئید را کاهش داده و در درمان‌های جایگزینی هورمون تیروئید تداخل ایجاد کند.

آیا دمنوش بادرنجبویه باعث افزایش طول عمر می‌شود؟

مردم در طول دهه ۱۷۰۰‌امید به زندگی کوتاه‌تری داشتند. اما نه برای جان هاسی که ظاهراً پس از نیم قرن نوشیدن چای بادرنجبویه تا ۱۱۶ سال عمر کرد.

صد‌ها سال قبل نیز شاهزاده ولز گلمورگان نیز ادعا‌های مشابهی در مورد مزایای بادرنجبویه ارائه کرده بود. او نیز این گیاه را در کنار سایر گیاهان مصرف کرد و تا ۱۰۸ سالگی زندگی کرد. بنابراین دمنوش بادرنجبویه ممکن است اکسیر زندگی باشد!

آیا دمنوش بادرنجبویه حاوی کافئین است؟

حدود ۶۰ گیاه به طور طبیعی حاوی کافئین هستند، یک ترکیب شیمیایی محرک که می‌تواند انرژی را افزایش دهد. ولی دمنوش بادرنجبویه به دلیل نداشتن برگ‌های چای “واقعی”، ۱۰۰٪ فاقد کافئین است. در نتیجه، اگر به دنبال یک محرک اضافی در صبح هستید، بهتر است یک دمنوش دیگر را انتخاب کنید.

ولی اگر به دنبال کاهش مصرف کافئین خود هستید این دمنوش یک انتخاب عالی است که به ویژه برای کسانی که باردار هستند یا به کافئین حساسیت دارند مفید است.

فواید عرق بادرنجبویه

گیاه بادرنجبویه یکی از گیاهان دارویی است که خواص درمانی متعددی دارد و طبع آن در طب سنتی گرم و خشک است.

عرق بادرنجبویه می‌تواند به متعادل ساختن فشار خون کمک کند. از فواید عرق بادرنجبویه برای دستگاه گوارش می‌توان به مواردی مانند درمان زخم روده و زخم معده، بهبود و درمان بواسیر، مفید برای هضم غذا، رفع نفخ معده و دل‌پیچه، دفع سموم معده، مفید برای رفع بوی بد دهان، درمان یبوست بسیار مزمن و تقویت‌کننده‌ای بسیار مؤثر برای کبد اشاره کنیم.

عرق بادرنجبویه برای درمان بسیاری از مشکلات پوستی از جمله آکنه، التهاب غدد لنفاوی، پف دور چشم، پاک کنندگی زخم‌ها، بهبود و درمان گزیدگی نیش حشرات بسیار مؤثر است. همچنین عرق بادرنجبویه برای درمان و رفع کچلی و ریزش مو در زنان استفاده شده است. از عرق بادرنجبویه برای اکسیژن‌رسانی و گردش خون بهتر در پوست کف سر نیز بسیار مفید و مؤثر است.

از دیگر فواید عرق بادرنجبویه به مواردی مانند بهبود مشکلات قلبی، آرامش مغز و اعصاب، بهبود مشکلات تنفسی، بهبود خواب و کمک به لاغری و کاهش وزن اشاره کرد.

مضرات بادرنجبویه

گیاه بادرنجبویه نیز مانند سایر گیاهان دارویی تا زمانی که به اندازه استفاده شود خطر و مشکلی ندارد. وقتی گیاه بادرنجبویه از طریق دهان مصرف شود می‌تواند باعث عوارض جانبی از جمله افزایش اشتها، حالت تهوع، استفراغ، درد شکمی، سرگیجه و خس خس سینه شود. زمانی که از بادرنجبویه به صورتی موضعی استفاده شود ممکن است باعث تحریک‌پذیری و علائم دل درد شود.

از گیاه بادرنجبویه در طول بارداری یا دوران شیردهی نباید مصرف کنید. با توجه به فعالیت ضد تیروئیدیبادرنجبویه، این گیاه نباید توسط افراد مبتلا به اختلالات تیروئیدی مصرف شود. افرادی که دارو‌هایی مانند دارو‌های اعصاب و روان مصرف می‌کنند، نباید از گیاه بادرنجبویه استفاده کنند. بادرنجبویه می‌تواند باعث خواب آلودگی شود و نباید توسط افرادی که با ماشین کار را رانندگی می‌کنند، مصرف شود.

خواص بادرنجبویه برای لاغری

عصاره‌ی بادرنجبویه رشد بافت چربی را سرکوب می‌کند و سلول‌های چربی را با جلوگیری از تشکیل عروق خونی که این سلول‌های چربی را تغذیه می‌کنند، از بین برد. همچنین عصاره‌ی بادرنجبویه فعالیت‌های پروتئین‌هایی که در تولید چربی دخیل هستند (۴FABP و ۴PDK) را کاهش می‌دهد.

با وجود خواص بادرنجبویه برای لاغری، نمی‌توان تنها با مصرف این گیاه توقع داشت به وزن‌ایده‌آل برسیم. به همین دلیل باید به کمک یک رژیم غذایی سالم و داشتن تحرک کافی تلاش کنید، به تناسب اندام و در کنار آن سلامتی دست پیدا کنید.

طرز تهیه دمنوش گیاهی بادرنجبویه

حالا که شما حقایق را می‌دانید وقت آن است که دمنوش بادرنجبویه را امتحان کنید. خبر خوب این است که وقتی صحبت از نحوه تهیه چای بادرنجبویه می‌شود، دستورالعمل‌ها نسبتاً ساده هستند. به غیر از خود برگ‌ها، تنها چیزی که نیاز دارید مقداری آب گرم است.

بنابراین ابتدا مقداری آب را داخل کتری ریخته و بگذارید به جوش بیاید. گیاه تازه یا خشک شده را داخل قوری بریزید و آب جوش را به آن اضافه کنید. سپس ۵ تا ۱۰ دقیقه روی حرارت ملایم قرار دهید تا به خوبی دم بکشد. در صورتی که طعم قوی‌تری می‌خواهید زمان بیشتری به دم کردن اختصاص بدهید. زمان مصرف دمنوش بادرنجبویه به میل شما می‌تواند هر زمانی از روز باشد.