خشکی واژن؛ راهکار قطعی درمان خشکی واژن

خشکی واژن شرایط دردناکی است که می‌تواند در طول زندگی رخ دهد. خشکی ممکن است دلایل متفاوتی داشته باشد و انتخاب راه درمانی مناسب برای این عارضه به دلیل اصلی به وجود آورنده آن بستگی دارد. برای آشنایی بهتر با راه‌ درمان خشکی واژن و ماهیت و دلایل اصلی این عارضه تا آخر مقاله با ما همراه باشید.

خشکی واژن چیست؟

در شرایط معمولی دیواره‌ی واژن با ترشحات فلوئیدی و لزج مانند پوشانده شده که این پوشش به ضخیم شدن دیواره‌ی واژن و حفظ حالت کشسانی آن کمک می‌کند. در شرایط خشکی واژن دیگر دیواره‌ها با این لایه پوشانده نشده‌اند که همین عامل باعث نازک، شکننده و دردناک شدن واژن می‌گردد. خشکی واژن ممکن است در هر سنی رخ دهد اما در بانوانی که در سنین پس از یائسگی قرار دارند بیشتر دیده می‌شود. زیرا در این زمان میزان ترشح هورمون استروژن کاهش می‌یابد. هورمون استروژن در واقع کمک می‌کند تا ترشحات واژن به اندازه باشد برای همین کاهش میزان آن می‌تواند باعث خشکی واژن شود.

علل و علائم خشکی واژن

همانطور که گفتیم دلیل اصلی خشکی واژن ترشح پایین هورمون استروژن است. کاهش ترشح این هورمون می‌تواند در شرایط مختلفی روی دهد. که در ادامه این عوامل تاثیر گذار و دیگر دلایلی را که می‌توانند به خشکی منجر شوند بررسی خواهیم کرد.

علل خشکی واژن

• شیردهی و زایمان
• مصرف مرتب داروهای ضد بارداری
• شیمی درمانی یا هورمون درمانی در افراد درگیر با سرطان
• ابتلا به دیابت
• استفاده از داروهای هورمونی ضد استروژن که برای درمان اندومتریوز و یا فیبروم رحمی استفاده می‌شود
• داروهای ضد افسردگ و آنتی هیستامین‌ها
• برداشتن تخمدان‌ها
• سندرم شوگرن (بیماری که در آن هورمون کورتیزول بیش از اندازه ترشح می‌شود که این عامل می‌تواند بر ترشح استروژن تاثیر بگذارد)
• استفاده بیش از حد محصولات بهداشتی مخصوص شست و شوی واژن

علائم خشکی واژن

• احساس سوزش و خارش
• داشتن خون ریزی و درد حین رابطه جنسی به دلیل وارد شدن آسیب به دیواره واژن
• ابتلای مکرر به عفونت‌های ادراری یا عفونت‌های قارچی واژینال
• احساس خشکی، سوزش و یا خارش در ناحیه دستگاه تناسلی حین انجام فعالیت‌های روزمره

عوارض و خطرات خشکی واژن

شاید خشکی واژن نشان از وجود بیماری خاصی نباشد و برای سلامت فرد تهدید کننده به حساب نیاید اما می‌تواند کیفیت زندگی فرد را کاهش دهد. چون افراد درگیر با خشکی واژن ممکن است در حالت‌های مختلف مانند نشستن، ورزش کردن، دفع مدفوع و رابطه‌ی جنسی احساس درد داشته باشند. همچنین افراد دارای خشکی واژن به دلیل احساس درد حین رابطه‌ی جنسی علاقه‌ی خود را نسبت به داشتن رابطه از دست می‌دهند که این عامل خود می‌تواند باعث ایجاد حس نارضایتی و افسردگی در فرد شود. بنابراین شاید عدم درمان خشکی واژن خطر جدی برای سلامتی فرد نباشد اما مسلما درمان آن می‌تواند از بروز عوارض جدی و آزار دهنده جلوگیری کند.

راه های درمان خشکی واژن

 برای کنترل خشکی واژن و عوارض ناشی از آن راه‌های درمانی مختلفی وجود دارد، که ما در این بخش سعی داریم برخی از راهکارهای معمول را بررسی کنیم.

۱.راه های درمانی هورمونی خشکی واژن :

• استفاده موضعی از کرم استروژن

برای کاهش علائم ناشی از کمبود استروژن می‌توان از آن به صورت موضعی بر روی محل مورد نظر استفاده کرد. البته جذب استروژن از طریق پوست نسبت به استفاده خوراکی آن کمتر است و به همین دلیل عوارض کمتری هم دارد. انواع مختلفی از روش‌ها برای استفاده موضعی از استروژن وجود دارند که در ادامه آن‌ها را بررسی کرده‌ایم.

حلقه واژینال (Esrtring) : برای استفاده از آن فرد باید حلقه را در واژن قرار داده و هر ۹۰ روز یک بار آن را تعویض کند. این حلقه می‌تواند در این مدت به مرور از خود استروژن آزاد کند.

کرم واژینال حاوی استروژن (Estrace یا Premarine) : افراد می‌توانند از اپلیکاتور برای استفاده کرم داخل واژن استفاده کنند. مصرف کرم‌های مخصوص واژن که حاوی استروژن هستند روش درمانی موثری است که می‌تواند نقش خوبی در درمان خشکی و همچنین نازکی دیواره‌ی واژن داشته باشد.

قرص‌های واژن (Vagifem) : برای استفاده از قرص‌ها هم باید از اپلیکاتور استفاده کرد و قرص را در داخل واژن جایگذاری کرد.

برای اینکه بتوان عوارض استفاده موضعی از استروژن را در طولانی مدت متوجه شد به تحقیقات و مطالعات بیشتری احتیاج است. اما به نظر می‌رسد استفاده از این روش برای درمان خشکی واژن عوارض کمتری نسبت به مصرف خوراکی داروهای هورمونی دارد.

۲.راه های درمانی غیر هورمونی خشکی واژن :

مادران باردار و شیرده و کسانی که احتمال می‌دهند باردار باشند باید با احتیاط بیشتری به سراغ استفاده از استروژن بروند و قبل از مصرف حتما با پزشک خود مشورت کرده و بهتر است بیشتر از راه‌های درمانی غیر هورمونی استفاده کنند. همچنین اگر جزو هیچ کدام از گروه‌های گفته شده نیستید باز هم می‌توانید از این راهکارهای درمانی در کنار داروهای معمول خود استفاده کنید.

لوبریکانت یا مایع روان کننده : می‌توان از لوبریکانت برای جلوگیری از خشکی و درد حین رابطه جنسی استفاده کرد. بهتر است لوبریکانت بر پایه آب را انتخاب کنید چون اگر برپایه روغن باشد می‌تواند باعث ایجاد حساسیت و یا آسیب به کاندوم شود.

مرطوب کننده‌های واژن : شما می‌توانید هر ۲-۱ روز یک بار از انواع مرطوب کننده‌های مخصوص واژن برای حفظ رطوبت طبیعی آن استفاده کنید.

داشتن رابطه جنسی به صورت معمول و منظم : رابطه‌ی جنسی منظم می‌تواند با افزایش جریان خون در بافت واژن باعث افزایش ترشحات مرطوب کننده‌ی واژن شود.

خود داری از مصرف برخی محصولات بهداشتی : بسیاری از محصولات بهداشتی موجود که برای بهداشت شخصی تولید شده‌اند می‌توانند در صورت استفاده‌ی زیاد و بی رویه باعث بروز مشکلاتی مانند خشکی واژن شوند. خوشبختانه خود واژن دارای باکتری‌های مفیدی است که به تمیز نگه داشتن آن کمک می‌کنند. این یعنی واژن به تنهایی می‌تواند خود را تمیز نگه دارد و نیازی به شست و شوی زیاد و مداوم آن نیست.

برای خشکی واژن چی بخوریم ؟

مواد غذایی دریافتی هم می‌توانند بر ترشحات واژن اثر بگذارند و خشکی آن را برطرف کنند. البته به این نکته باید توجه داشته باشید که نمی‌توان از مصرف مواد غذایی انتظار معجزه برای درمان خشکی واژن داشته باشید. اما می‌توانید آن‌ها را به عنوان یک راهکار کمکی برای درمان ببینید. مواد غذایی گفته شده در پایین برای کنترل دیگر علائم یائسگی هم مفید هستند و برای ایجاد تعادل در ترشح هورمون‌ها توصیه می‌شوند.

مواد غذایی حاوی فیتواستروژن ها :

فیتو استروژن در واقع فرم گیاهی استروژن است که در بدن مانند این هورمون رفتار می‌کند. بنابر این غذاهای حاوی فیتواستروژن می‌توانند برای درمان خشکی واژن در یائسگی بسیار مناسب باشند. غذاهایی مانند سویا و انواع محصولات مشتق شده از آن، بذر کتان، دانه کنجد، سیر، هلو، توت فرنگی، تمشک، بلوبری، سبوس غلات و خانواده کلم‌ها مانند کلم برگ، گل کلم، بروکسل و … حاوی این ترکیب مهم و مفید هستند.

غذاهای حاوی فیبر لیگنان :

لیگنان نوع دیگری از فیتواستروژن به حساب می‌آید. در مطالعات تاثیرات مثبت استفاده از لیگنان بر روی کاهش علائم یائسگی، پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی، پوکی استخوان و سرطان دیده شده است. خوشبختانه لیگنان در طیف گسترده‌ای از مواد غذایی وجود دارد. مواد غذایی مانند :

• دانه‌ها از جمله تخم کتان، کدو تنبل، آفتابگردان، خشخاش و دانه کنجد
• سبوس غلاتی مانند جو، چاو دار و گندم
• حبوبات مخصوصا لوبیاها
• میوه‌ها به ویژه توت فرنگی، تمشک و بلوبری
• نواع سبزیجات تازه

غذاهای حاوی امگا-۳۰۰۳ :

در تحقیقات انجام شده افرادی که با خشکی واژن درگیر بودند با مصرف بیشتر مواد غذایی حاوی امگا-۳ مانند ماهی‌های چرب و یا مکمل‌های روغن ماهی بهبودی بیشتری در حال خود احساس کردند. علاوه برماهی این اسید چرب ضروری در منابع گیاهی مانند گردو، بذر کتان و برخی جلبک‌ها وجود دارد اما چون جذب آن از منابع گیاهی پایین تر است برای بهره برداری بیشتر از خواص آن بهتر است از منابع حیوانی آن استفاده کنید.

درمان خشکی واژن در طب سنتی

خوشبختانه طب سنتی به درمان خشکی واژن هم پرداخته، ما در این بخش سعی داریم تعدادی از مهم ترین نکات مورد تایید در طب سنتی را برای درمان خانگی خشکی واژن بررسی کنیم. اگر علاقه مند به استفاده از این راهکارها هستید تا پایان این بخش با ما همراه باشید.

مصرف بیشتر غذاهایی که باعث افزایش رطوبت در بدن می‌شوند و به اصطلاح به آنها غذاهای مرطوب گفته می‌شود به حفظ رطوبت در واژن هم کمک می‌کنند. غذاهایی مانند انواع سوپ، آش، فرنی، حریره بادام و یا شیر برنج در این دسته قرار می‌گیرند.

سعی کنید مصرف آب و مایعات خود را افزایش دهید. برای این منظور بهتر است از نوشیدنی‌هایی مانند شربت گلاب، بیدمشک، شربت خاکشیر و یا آب میوه‌هایی مانند آب سیب، به و آب هویج بیشتر در طول روز استفاده کنید.

تخم کتان آسیاب شده در طب سنتی هم مورد تایید و توصیه شده است. می‌توانید به اندازه مقدار مصرفی روزانه خود بذر کتان را آسیاب کرده و آن را در همان روز بخورید چون نباید تخم کتان آسیاب شده را برای مدت زمان زیادی نگه داری کنید.

سعی کنید کمتر از غذاهای چرب و سرخ کردنی و همچنین فرآوری شده استفاده کنید، غذاهایی مانند؛ انواع کنسرو ها، آب میوه‌های صنعتی و یا گوشت های فرآوری شده مانند سوسیس، کالباس و تنقلاتی مانند چیپس و پفک می‌توانند باعث بر هم خوردن تعادل هورمونی در بدن و در نتیجه خشکی واژن شوند.

منبع: زیره