بی اشتهایی عصبی

به یک اختلال تغذیه‌ای که با کاهش وزن غیرطبیعی بدن، ترس شدید از افزایش وزن و درک تحریف شده از وزن شناسایی می‌شود، بی اشتهایی عصبی می‌گویند. افرادی که از بی‌ اشتهایی عصبی رنج می‌برند، تمایل دارند تغییرات قابل توجهی در زندگی خود ایجاد کنند تا وزن و فرم بدن خود را کنترل کنند.

افراد مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی اغلب محدودیت‌های شدیدی در میزان غذایی که می‌خورند برای جلوگیری از افزایش وزن یا ادامه کاهش وزن ایجاد می‌کنند. آن‌ها ممکن است بعد از خوردن غذا استفراغ کنند یا از ابزار‌هایی مانند ملین‌ها، قرص‌های لاغری، دیورتیک‌ها یا تنقیه برای کنترل کالری دریافتی مورد نیاز بدن سوء استفاده کنند. علاوه بر این، ممکن است با ورزش بیش از حد سعی در کاهش وزن داشته باشند. برای افرادی که از بی‌اشتهایی عصبی رنج می‌برند، مقدار وزنی که از دست می‌دهند کافی نیست و همچنان از افزایش وزن می‌ترسند.

بی اشتهایی اساساً مربوط به غذا نیست. همانطور که توسط متخصصان پزشکی مشاهده شده است، این یک روش بسیار ناسالم و در بسیاری از موارد تهدید‌کننده زندگی برای مقابله با مشکلات عاطفی است. افرادی که از بی‌اشتهایی عصبی رنج می‌برند، اغلب ضعف را با عزت نفس یکی می‌دانند.

بی اشتهایی عصبی، درست مانند سایر اختلالات خوردن، می‌تواند زندگی فرد را تحت الشعاع قرار دهد و غلبه بر این وضعیت برای فرد بسیار دشوار است. با این حال، با یک روند درمانی صحیح و سالم، فرد می‌تواند بهتر درک کند که کیست، به عادات غذایی سالم‌تر بازگردد و برخی از عوارض جدی بی‌اشتهایی را معکوس کند.

چه چیزی باعث بی‌اشتهایی عصبی می‌شود؟

علت دقیق بی‌ اشتهایی هنوز مشخص نیست. با این حال، متخصصان پزشکی فکر می‌کنند که این وضعیت، مانند بسیاری از بیماری‌ها، ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، محیطی و روانی است.

تصور می‌شود که تعدادی از تمایلات ژنتیکی وجود دارد که باعث می‌شود برخی افراد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بی‌اشتهایی عصبی باشند. برخی از افراد ممکن است استعداد ژنتیکی به کمال گرایی، حساسیت و پشتکار مرتبط با بی‌اشتهایی داشته باشند. مشاهده شده است که افراد دارای اقوام درجه یک مانند والدین، خواهر و برادر یا فرزندان مبتلا به بی‌ اشتهایی عصبی در معرض خطر بسیار بیشتری برای بی‌اشتهایی هستند.

دنیای مدرن تأکید دارد که لاغری مهم است و نشان دهنده زیبایی است. موفقیت و ارزش فردی اغلب با ضعف برابری می‌شود. فشار همسالان می‌تواند باعث افزایش بیش از حد میل به لاغری شود، به ویژه در بین دختران جوان.

رژیم غیر اصولی

افرادی که با مشکل بی‌اشتهایی عصبی روبرو هستند، معمولاً قادر به رعایت رژیم غذایی سخت هستند و با وجود احساس گرسنگی، می‌توانند خود را از خوردن منع کنند. اما در مقابل، افرادی که به وسواسی اجباری مبتلا هستند، ممکن است ویژگی‌های شخصیتی خاصی داشته باشند؛ به عنوان مثال، داشتن انگیزه کمال‌گرایی می‌تواند باعث شود که آن‌ها احساس کنند هیچ وقت به اندازه کافی لاغر نشده‌اند. هنگامی که این افراد با اضطراب مواجه می‌شوند، این احساسات ممکن است باعث شود که خود را به خوردن محدود کنند و رفتارهای غذایی ناسالمی را به خود اعمال کنند.

انواع رژیم‌های کنترل نشده و غیرعلمی از عوامل خطر ابتلا به اختلال خوردن هستند. محققان شواهد محکمی یافته‌اند که نشان می‌دهد بسیاری از علائم بی‌اشتهایی در واقع علائم گرسنگی هستند. روزه داری طولانی مدت می‌تواند از نظر بیولوژیکی بر مغز تأثیر بگذارد و باعث تغییرات خلقی، افزایش اضطراب و کاهش اشتها شود. گرسنگی و کاهش وزن همزمان می‌تواند نحوه عملکرد مغز را در برخی افراد تغییر دهد که می‌تواند رفتار‌های محدودکننده غذایی را تداوم بخشد و بازگشت به عادات غذایی عادی را دشوار کند.

تغییراتی مانند: مدرسه جدید، خانه، شغل، قطع رابطه یا مرگ یا بیماری یکی از عزیزان می‌تواند استرس عاطفی ایجاد کند و خطر بی‌اشتهایی را افزایش دهد.

بی اشتهایی عصبی در زنان شایع‌تر است. با این حال، پسران و مردان به طور فزاینده‌ای دچار اختلالات خوردن شده‌اند که احتمالاً به افزایش فشار‌های اجتماعی مربوط می‌شود.

افراد در هر سنی می‌توانند به این اختلال خوردن مبتلا شوند

اگرچه بی‌اشتهایی نیز در بین نوجوانان شایع‌تر است. تصور می‌شود که نوجوانان به دلیل تمام تغییراتی که بدن آن‌ها در دوران بلوغ متحمل می‌شود، بیشتر در معرض خطر هستند. به دلیل افزایش فشار همسالان که ممکن است در این دوره با آن مواجه شوند، ممکن است نسبت به انتقاد‌ها و حتی نظرات غیرمعمول در مورد وزن یا شکل بدن خود حساس‌تر باشند.

آیا بی‌اشتهایی خطرناک است؟

بی اشتهایی عوارض زیادی دارد. این بیماری، حتی اگر فرد بسیار ضعیف نباشد، می‌تواند منجر به مرگ ناگهانی، در شدیدترین شکل، به دلیل ریتم غیرطبیعی قلب یعنی آریتمی یا عدم تعادل الکترولیت‌ها که مواد معدنی مانند سدیم، پتاسیم و کلسیم هستند، که تعادل مایعات را حفظ می‌کنند، شود.

سایر عوارض بی‌اشتهایی عبارتند از: کم خونی، ریتم غیرطبیعی قلب یا نارسایی قلبی، مشکلات کلیوی، پایین بودن پتاسیم خون، ناهنجاری‌های الکترولیتی مانند: سدیم و کلر، کاهش سطح تستوسترون در مردان، مشکلات گوارشی مانند: یبوست، نفخ یا حالت تهوع، زنان، آمنوره عضلانی، از دست دادن استخوان، افزایش خطر شکستگی ناشی از پوکی استخوان و مشکلات قلبی مانند: افتادگی دریچه میترال.

افراد بی‌اشتها با سوءتغذیه شدید می‌توانند به تمام اعضای بدن از جمله مغز، کلیه و قلب آسیب وارد کنند. حتی اگر بی‌اشتهایی عصبی در نتیجه فرآیند درمان تحت کنترل قرار گیرد، ممکن است نتوان به طور کامل این آسیب را معکوس کرد.

سایر اختلالات سلامت روان که معمولاً علاوه بر عوارض جسمی در افرادی که از بی‌اشتهایی عصبی جان سالم به در می‌برند، مشاهده می‌شود شامل مصرف بیش از حد الکل و مواد، افسردگی، اضطراب و سایر اختلالات خلقی، آسیب رساندن به خود، افکار خودکشی یا اقدام به خودکشی، اختلالات شخصیتی و وسواس فکری-اجباری است.

چگونه از بی‌اشتهایی عصبی پیشگیری کنیم؟

هیچ راه تضمینی برای جلوگیری از بی‌اشتهایی عصبی وجود ندارد. پزشکان مراقبت‌های اولیه مانند پزشک خانواده، متخصص اطفال و متخصص داخلی در موقعیت مناسبی برای شناسایی علائم اولیه بی‌ اشتهایی و جلوگیری از پیشرفت کامل بیماری هستند. به این ترتیب آن‌ها می‌توانند سؤالاتی در مورد عادات غذایی فرد و رضایت از ظاهر خود در ملاقات‌های معمول پزشکی بپرسند.

برای افرادی که می‌دانند یکی از اعضای خانواده یا دوستانشان اعتماد به نفس پایین، عادات غذایی غیرمنتظره و نارضایتی از ظاهر خود دارند، می‌توانند در مورد این مسائل با آن فرد صحبت کنند. اگرچه ممکن است جلوگیری از ایجاد یک اختلال خوردن امکان‌پذیر نباشد، ممکن است بتوان راهنمایی‌هایی برای رفتار سالم‌تر یا گزینه‌های درمانی ارائه داد.

 علائم و انواع بی‌ اشتهایی عصبی چیست؟

در شرایط عادی، علائم و نشانه‌های بی‌اشتهایی عصبی با گرسنگی همراه است. علاوه بر علائم گرسنگی، بی‌اشتهایی شامل مشکلات عاطفی و رفتاری از جمله درک غیرواقعی وزن بدن و ترس از افزایش وزن یا چاق شدن نیز می‌شود.

علائم و نشانه‌های این عارضه همیشه به راحتی قابل تشخیص نیست، زیرا وزن کم بدن می‌تواند برای هر فرد متفاوت باشد و برخی از افراد حتی اگر بسیار لاغر باشند، شبیه آن نیستند. علاوه بر این، افراد مبتلا به بی‌ اشتهایی عصبی در بسیاری از موارد ضعف، عادات غذایی یا مشکلات جسمی خود را پنهان می‌کنند.

علائم و نشانه‌های فیزیکی بی‌اشتهایی عصبی

علائم و نشانه‌های فیزیکی بی‌اشتهایی عصبی، عبارتند از:

• مقادیر غیرطبیعی خون
• دندان‌های ساییده شده در اثر استفراغ
• مفاصلی که پینه‌دار به نظر می‌رسند.
• کاهش وزن شدید
• سرگیجه یا غش
• کم آبی
• افت فشار خون
• ریتم نامنظم قلب
• نازک شدن، شکستن یا ریزش مو
• یبوست و درد شکم
• آمنوره یا فقدان قائدگی در زنان
• تورم بازو‌ها یا پا‌ها
• پوست خشک یا زرد
• تغییر رنگ مایل به آبی انگشتان
• حس سرما
• بیخوابی
• خستگی و ضعف

مشاهده شده است که افرادی که از بی‌اشتهایی عصبی رنج می‌برند، پس از خوردن مکرر تمایل به استفراغ دارند که در برخی موارد مشابه افراد مبتلا به بولیمیا است. با این حال، در حالی که افرادی که از بی‌اشتهایی عصبی رنج می‌برند اغلب با وزن غیر طبیعی بدن کم دست و پنجه نرم می‌کنند. افرادی که به بیماری بولیمیک (پرخوری عصبی) مبتلا هستند، معمولا وزن آنها، بیشتر از وزن طبیعی بدن می‌باشد.

افراد دارای بی‌اشتهایی عصبی ممکن است با استفاده از روش‌هایی مانند: رژیم غذایی، محصولات گیاهی، ملین‌ها یا تنقیه برای محدود کردن شدید دریافت غذا از طریق گرسنگی، رژیم گرفتن یا روزه داری مداوم، ورزش بیش از حد و ر‌هایی از سوء هاضمه از طریق غذا، سعی کنند وزن خود را کاهش دهند.

علائم و نشانه‌های احساسی و رفتاری بی‌ اشتهایی عصبی، عبارتند از:

• انکار گرسنگی یا بهانه آوردن برای نخوردن
• عدم تمایل به غذا خوردن در کنار افراد دیگر
• کاهش علاقه به رابطه جنسی
• بی احساس ظاهر شدن
• به دلیل ترس از افزایش وزن، دائما وزن خود را اندازه‌گیری می‌کنید.
• در مورد اینکه چقدر می‌خورید، دروغ نگویید.
• تحریک‌پذیری
• از داشتن اندام چاق شکایت نکنید.
• چک کردن مکرر خود در آینه از نظر نقص‌هایی که به عنوان نشانه‌های چاقی تلقی می‌شوند.
• پرش مکرر یا امتناع از غذا خوردن
• کناره‌گیری اجتماعی
• بیخوابی
• اغلب کسانی که چربی و کالری کم دارند، چندین نوع غذا را به عنوان غذا‌های ایمن معرفی می‌کنند و از خوردن غذا‌های دیگر اجتناب می‌کنند.
• اتخاذ آداب تغذیه مانند: تف کردن پس از جویدن غذا بدون بلعیدن
• وسواس در مورد غذا و امتناع از خوردن حتی در زمان پخت و پز بسیار پیچیده را می‌توان مشاهده کرد.

بسیاری از افرادی که از بی‌اشتهایی عصبی رنج می‌برند، حداقل در ابتدای بیماری، به دنبال درمان نیستند. میل به لاغر ماندن بر نگرانی‌های فرد در مورد سلامتی‌اش ارجحیت دارد. بنابراین، افرادی که تصور می‌شود تحت تأثیر این بیماری قرار دارند، باید توسط بستگان خود تشویق شوند تا با پزشک صحبت کنند.

افرادی که علائم بی‌اشتهایی عصبی را تجربه می‌کنند یا فکر می‌کنند که دچار اختلال خوردن هستند، باید به دنبال کمک باشند. حتی افرادی که این وضعیت را از نزدیکان خود پنهان می‌کنند، باید برای صحبت با کسی که به آن‌ها اعتماد دارند، اقدام کنند.

بی اشتهایی عصبی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

اگر پزشک شما مشکوک باشد که فردی به بی‌اشتهایی عصبی مبتلا است، معمولاً چندین آزمایش و معاینه برای تشخیص، رد علل پزشکی کاهش وزن و بررسی عوارض مرتبط انجام می‌دهد. اول از همه، معاینه فیزیکی انجام می‌شود. قد و وزن فرد اندازه‌گیری می‌شود. علائم حیاتی مانند ضربان قلب، فشار خون و دمای بدن اندازه‌گیری می‌شود، پوست و ناخن‌ها برای علائم مشکلات احتمالی بررسی می‌شوند. قلب و کبد و شکم معاینه می‌شود.

آزمایشات مختلفی برای بررسی عملکرد کبد، کلیه و غده تیروئید با شمارش کامل خون برای کنترل مقادیر الکترولیت و پروتئینی که باید در بدن وجود داشته باشد، انجام می‌شود.

پزشک یا یک متخصص سلامت روان سؤالاتی می‌پرسد تا در مورد افکار، احساسات و عادات غذایی فرد اطالاعات کسب کند. علاوه بر این، ممکن است از شما خواسته شود که یک پرسشنامه خودارزیابی روانشناختی را تکمیل کنید.

پزشک ممکن است برای بررسی تراکم استخوان فرد، وجود ترک خوردگی یا شکستگی استخوان، وجود ذات‌الریه یا مشکلات قلبی، عکسبرداری با اشعه ایکس را تجویز کند. اندازه‌گیری الکتروکاردیوگرام می‌تواند برای بررسی بی‌نظمی‌های احتمالی قلب در فرد انجام شود.

بی اشتهایی عصبی چگونه درمان می‌شود؟

بی‌اشتهایی عصبی، بیماری نیست که به طور خود به خودی از بین برود. درمان این بیماری نیازمند مراقبت‌های پزشکی مختلفی است که باید در طول دوره درمان ارائه شود. به علاوه، افراد نیاز به نظارت دارند تا به نیازهای کالری و وزن خود توجه کنند و به سمت رسیدن به وزن سالم پیش بروند. متخصصان سلامت روان می‌توانند با ارائه استراتژی‌های رفتاری مناسب، به بازیابی عادات غذایی منظم فرد کمک کنند. بنابراین، بی‌اشتهایی عصبی نیازمند همکاری چندین تخصص پزشکی و روانشناسی است تا بیمار قادر به بهبود و بهبودیابی باشد.

اولین هدف درمان بی‌ اشتهایی عصبی بازگشت به وزن سالم است. یک فرد نمی‌تواند از بی‌اشتهایی خلاص شود، بدون اینکه ابتدا به وزن مناسبی برسد و یاد بگیرد که سالم بخورد. در طی فرآیند بازیابی این وزن، درمان لازم معمولاً با استفاده از یک رویکرد تیمی انجام می‌شود که شامل پزشکان، متخصصان سلامت روان و متخصصان تغذیه با تجربه در اختلالات خوردن است. تداوم درمان و آموزش منظم تغذیه برای تداوم بهبودی فرد بسیار مهم است. در این فرآیند درمانی، بستری شدن فرد در بیمارستان، مراقبت‌های پزشکی و روان درمانی ممکن است نیاز به دیدن و مصرف دارو داشته باشد.

بزرگترین مشکل در درمان بی‌اشتهایی

بزرگترین مشکل در درمان بی‌اشتهایی عصبی این است که فرد نمی‌خواهد درمان شود. علاوه بر این، تصور فرد مبنی بر اینکه نیازی به درمان ندارید، ترس از افزایش وزن و بی‌اشتهایی عصبی به عنوان یک انتخاب سبک زندگی به جای بیماری از دیگر موانع درمان است. افرادی که از بی‌اشتهایی عصبی رنج می‌برند، ممکن است بهبود یابند. با این حال، خطر عود بیماری در دوره‌های استرس بالا یا موقعیت‌های محرک بالاست. ادامه درمان و قرار ملاقات‌های دوره‌ای در طول چنین دوره‌های تنش می‌تواند به فرد کمک کند تا سالم بماند.

افرادی که به دلیل مشکلاتی مانند: آریتمی قلبی، کم آبی، عدم تعادل الکترولیت یا تهدید روانپزشکی جانشان در خطر فوری است، ممکن است نیاز به مداخله در بخش اورژانس بیمارستان داشته باشند. ممکن است برای عوارض شدیدتر پزشکی، مشکلات روانی جدی و سوء تغذیه شدید یا امتناع از خوردن، بستری طولانی‌تر در بیمارستان مورد نیاز باشد.

کلینیک‌هایی وجود دارند که در درمان افراد مبتلا به اختلالات خوردن تخصص دارند. در این کلینیک‌ها ممکن است به جای بستری شدن، افراد با برنامه‌ریزی روزانه و در خارج از کلینیک، درمان شوند. برنامه‌های خاص اختلال خوردن ممکن است روش‌های درمانی فشرده‌تری را در دوره‌های طولانی‌تر به افراد نیازمند ارائه دهد.

به دلیل عوارض بی‌اشتهایی، نظارت مکرر بر مقادیر الکترولیت، سطح هیدراتاسیون و علائم حیاتی ممکن است مورد نیاز باشد. در موارد شدید، افرادی که از بی‌اشتهایی عصبی رنج می‌برند، ممکن است در ابتدای درمان نیاز به تغذیه با لوله بینی معده (لوله‌ای که از بینی تا معده امتداد دارد.) داشته باشند.

روان درمانی

روان درمانی شامل انواع مختلفی از درمان‌های مفید برای بی‌اشتهایی است. فاکتور خانواده تنها درمانی است که در درمان جوانان مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی مفید است. از آنجایی که افراد مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی نمی‌توانند انتخاب‌های خوبی در مورد تغذیه و سلامت داشته باشند، این نوع درمان از والدین برای کمک به آن‌ها در تغذیه و کاهش وزن استفاده می‌کند تا زمانی که انتخاب‌های بهداشتی خوبی داشته باشند.

مشاهده شده است که درمان شناختی رفتاری برای بزرگسالان به ویژه درمان شناختی رفتاری تقویت شده، در درمان این بیماری مفید است. هدف اصلی در این فرآیند، عادی‌سازی عادات و رفتار‌های غذایی سالم برای حمایت از افزایش وزن است. هدف دوم کمک به تغییر باور‌ها و افکار تحریف شده است که منجر به محدود کردن غذا می‌شود.

دارو درمانی

هنوز هیچ دارویی پیدا نشده است که برای درمان بی‌اشتهایی مؤثر باشد. با این حال، دارو‌های ضد افسردگی یا سایر دارو‌های روانپزشکی وجود دارند که می‌توانند به درمان سایر اختلالات سلامت روان مانند: افسردگی یا اضطراب که می‌توانند با بی‌اشتهایی همراه باشند، کمک کنند.

منبع: اندام برتر