انواع پولیپ رحم| راه‌ درمان و علت آن چیست؟

پولیپ رحم همان گونه که از نامش پیداست، بیماری است که بانوان و افراد ترنسکشوال  f to m را می تواند به خود درگیر کند. رحم و اندام جنسی منتسب بانوان به گونه ای است که اغلب اگر دچار این نوع از عارضه ها شود، نشانه هایی در مراحل اولیه از خود بروز نخواهد داد. اما با پیشرفت آن کم کم دردها، خود را به شکل های مختلف نشان خواهند داد.

پولیپ رحم چیست؟

پولیپ رحم در واقع از رشد بیش از اندازه و موضعی بافت درونی رحم ( در قسمت اندومتر) به وجود می آید. این بیماری ممکن است دارای علامت باشد و یا ممکن است علامتی برای فرد به همراه نداشته باشد.

از آن جایی که علائم بسیاری از بیماری های رحمی مانند یکدیگر هستند، بر طبق آخرین بررسی ها حدود یک چهارم زنان به این بیماری دچار می شوند. لذا به افرادی که مشکل پولیپ رحمی دارند و یا بی نظمی در عادت ماهانه آن ها دیده می شود توصیه می شود با ادامه این بحث با ما همراه باشند.

پولیپ رحم چگونه ایجاد می‌شود؟

دستگاه تولید مثل زنان از رحم، لوله های فالوپ، تخمدان ها و واژن تشکیل شده است. در این بخش به بررسی یکی از مشکلات رحم به نام پولیپ رحم می پردازیم.

رحم محل پرورش جنین است که برای داشتن فرزندی سالم نیازمند محلی سالم برای رشد و نمو آن وجود دارد.

قشر داخلی رحم از بافتی به نام آندومتر پوشیده شده است، این بافت در زمان عادت ماهانه دچار خونریزی و ریزش می شود و بعد از آن با زیاد شدن هورمون ها دوباره شروع به رشد و ضخیم شدن می کند تا بستر را برای پذیرش جنین احتمالی آماده کند.

در بیماری پولیپ رحم این بخش یعنی آندومتر دچار مشکل می شود. رشد غیر طبیعی قسمت هایی از این قشر داخلی می تواند توده هایی را به وجود آورد که به آنها پولیپ می گویند.

نکته مهم در رابطه با این پولیپ‌ها این است که خوش خیم هستند و به توده‌های سرطانی معمولا تبدیل نمی‌شوند. البته برخی از انواع آن هستند که به پولیپ‌های پیش سرطانی شناخته می‌شوند و زمینه‌سازی برای ابتلا به سرطان هستند.

پولیپ رحم چه علائمی دارد؟

 علائم بیماری های زنان در بسیاری از موارد شبیه به هم هستند. علائم پولیپ رحم بسیار شبیه به علائم سرطان رحم است. درست است که پولیپ رحم نیز مانند سرطان رحم به رشد اضافی و موضعی آندومتر گفته می شود البته میان این دو فرق بسیار است. در پولیپ رحم توده ها بدخیم نیستند.

از علائم پولیپ رحم می توان به خونریزی بیش از حد در عادت ماهیانه، لکه بینی در بین دو عادت ماهیانه، لکه بینی و خونریز بعد از نزدیکی، لکه بینی بعد از یائسگی، عادت ماهیانه نامنظم و دشواری در باردار شدن اشاره کرد. اگر این دست علائم را در خود مشاهده کردید سریعا به پزشک زنان مراجعه کنید.

پولیپ رحم به چه دلیلی ایجاد می شود؟

هنوز علت ایجاد پولیپ های رحمی مشخص نیست. پزشکان معتقدند از آن جایی که هورمون های زنانه سبب رشد قشر آندومتر می شوند، تغییرات هورمونی در بدن زنان یکی از عوامل ایجاد کننده این پولیپ ها می توانند باشند.

این توده های ملقب به پولیپ رحم می توانند در سایر نقاط دستگاه تناسلی هم رشد کنند. اگر در واژن رشد کنند، باعث ایجاد درد و خونریزی در هنگام نزدیکی می شوند. اگر در لوله های فالوپ رشد کنند، می توانند از باردار شدن جلوگیری کنند.

چاقی، یائسگی، سن بالای ۵۰ سال، فشار خون بالا و مصرف داروهای ضد استروژن مانند تاموکسیفن، در ایجاد پولیپ رحم موثر هستند. مطالعات نشان داده اند که در سنین بارداری (بعد از دوران بلوغ و پیش از یائسگی)، احتمال ایجاد پولیپ ۵ تا ۶ درصد است و این در حالی است که این احتمال در دوران یائسگی به ۱۱ تا ۱۲ درصد می رسد. ایجاد پولیپ در جوانی و در دوران بلوغ بسیار نادر است.

انواع پولیپ رحم

به طور کلی دو نوع پولیپ رحم وجود دارد؛ پولیپ پایه دار و پولیپ بی پایه. خصوصیاتی که این دو با یکدیگر دارند تقریبا یک علائم را بروز می‌دهد اما کمی نحوه قرار گیری آنها در رحم متفاوت است:

• پولیپ پایه دار در واقع یک توده است که توسط یک پایه گوشتی باریک به دیواره وصل شده است. این پایه ها گاهی بسیار بلند می شوند و تمام طول رحم را طی می کنند.
• رحم بدون پایه به صورت مسطح به دیواره رحم چسبیده است و بدون جابجایی قرار می گیرد.

تشخیص پولیپ رحم چگونه است؟

اغل بیماران با مشاهده برخی از علائم، به پزشک مراجعه می کنند. در این صورت پزشکان با بررسی علائم، برای تشخیص دقیق‌تر معمولا به روش‌هایی که در ادامه معرفی خواهیم کرد، عمل می‌کنند.

۱. هیستروسالپنگوگرام یا عکس رنگی از رحم و لوله های فالوپ

گاهی قبل از انجام این روش، پزشکان داروهای آنتی بیوتیکی و مسکن را تجویز می‌کنند و بعد برای تشخیص دقیق از این روش استفاده می‌کنند. برای برداشتن عکس رنگی در ابتدا ابزاری به اسم کانولای سرویکس را داخل دهانه رحم قرار می دهند.

سپس مایعی حساس به اشعه‌های ایکس را در درون لوله های فالوپ و رحم تزریق می کنند تا بافت های متفاوت از رحم دیده شوند. بعد از عکسبرداری می توان سلول های طبیعی رحم را از پولیپ تشخیص داد.

۲. هیستروسکوپی

این روش تقریبا شبیه آندوسکوپی است با این تفاوت که از آن برای مشاهده داخل واژن و رحم استفاده می‌شود. در این روش، پزشک تلسکوپ مخصوص (یک ابزار میله‌ای شکل که به نور و دوربین مجهز است) را وارد واژن می کند تا پولیپ‌ها را مشاهده کند و داخل رحم را معاینه کند.

۳. سونوگرافی ترانس واژینال

در این روش پزشک دستگاه سونوگرافی باریک و کوچک را وارد واژن می کند تا بتواند از طریق امواج فراصوت، تصویری از داخل رحم و واژن بدست بیاورد و پولیپ رحم را تشخیص دهد.

۴. سونوهیستروگرافی

سونوهیستروگرافی یا هیستروسونوگرافی ابتدا پزشک محلول آب نمک را درون رحم تزریق می‌کند تا رحم افزایش حجم دهد. سپس میله های تولید کننده امواج را وارد بدن می کند و اقدام به تصویر برداری می کند. در این روش آب نمک فقط جنبه بزرگ کننده دارد تا تصویر واضح‌تر و بهتری از درون رحم دیده شود.

۵. نمونه برداری از اندومتر

در این روش پزشک با استفاده از یک ابزار مکنده، نمونه‌ای از بافت اندومتر رحم را بر دارد. با این کار آزمایشات لازم بر بافت انجام خواهد شد. از این روش به منظور تشخیص سرطان رحم نیز به کار برده می‌شود.

اندازه پولیپ رحم

پولیپ رحم ممکن است با تعداد متفاوتی وجود داشته باشد. این تعداد ممکن است از یک تا چند عدد باشد. اندازه آنها بسته به شدت درگیری رحم بین چند میلی متر الی چند سانتی متر دارد. برای درمان آنها به سایز و محل قرار گیری آنها کاملا توجه می شود.

درمان پولیپ رحم چگونه است؟

از آنجایی که پولیپ های رحم به دلیل رشد نامتعارف سلول های قشر داخلی رحم به وجود می آیند و اگر اندازه آنها کوچک باشد پس از چند دوره عادت ماهیانه خود به خود از بین می روند.

به طور کلی دو نوع روش برای درمان پولیپ رحم وجود دارد: روش دارویی و روش جراحی

در ادامه به توضیح بیشتر در مورد این دو روش خواهیم پرداخت اما بهتر است برای درمان مناسب و تشخیص درست به پزشک مراجعه شود تا از اقدامات تشدید کننده جلوگیری شود.

۱. داروهای هورمونی برای درمان پولیپ رحم

دارویی به نام پروژستین (یک نوع از پروژسترون) وجود دارد که با مصرف آن عوارض پولیپ رحمی از بین می رود. این روش برای درمان پولیپ معمولا موقتی است و با قطع دارو دوباره پولیپ ها مجدد باز می گردند.

داروی هورمونی آزاد کننده گونادوتروپین نیز در مواردی ممکن است برای درمان توسط متخصصین تجویز شود. این دارو نیز به کنترل میزان هورمون های بدن منجر می‌شود.

تا حد به سزایی به کوچک شدن پولیپ ها کمک می کند و علائم خونریزی را بهبود می بخشد. اما درمان قطعی محسوب نمی شود و با قطع مصرف، پولیپ ها مجدد رشد می کنند.

۲. عمل درمانی پولیپ رحم

چند روش کم تهاجمی برای درمان پولیپ رحم وجود دارد ولی معمولا روش هیستروسکوپی به بقیه روش ها ترجیح داده می شود. در این روش یک لوله که به دوربین مجهز است از طریق واژن وارد رحم می شود.

بعد از آن پزشک در مانیتور مخصوص درون رحم را می بیند و به برداشت پولیپ ها اقدام می کند. در این روش، جراحی به صورت سرپایی انجام میشود و دوره نقاهت کوتاهی دارد.

۳. روش اتساع دهانه رحم و کورتاژ

در این روش یک میله بلند فلزی از طریق واژن وارد رحم می شود و پزشک با استفاده از این میله شروع به تراشیدن قشر داخلی رحم می کند. این روش معمولا اجرا نمی شود، زیرا در این روش ممکن است تمامی قسمت های پولیپ برداشته شود و باعث شود پولیپ دوباره رشد کند. ولی در روش هیستروسکوپی تمامی پولیپ برداشته می شود و پس از بازگشتی ندارد.

در ادامه روش اتساع رحم نمونه های برداشته شده مورد آزمایش قرار می گیرند و اگر توده ها بدخیم و سرطانی باشند ادامه درمان تحت عنوان سرطان رحم خواهد بود ولی احتمال سرطانی شدن پولیپ ها ۱ درصد است و تقریبا بیشتر پولیپ ها خوش خیم هستند.

آیا پولیپ رحم باعث نازایی می شود؟

لازم به ذکر است پولیپ ها معمولا در همه جای دستگاه تناسلی مانند رحم، لوله های فالوپ و واژن ممکن است رشد کنند.

اگر این پولیپ ها در لوله های فالوپ رشد کنند، می‌توانند از رسیدن اسپرم ها به تخمک به صورت فیزیکی جلوگیری کنند و باعث ناباروری شوند. معمولا در آزمایشاتی که برای تشخیص علت ناباروری انجام می شود، پولیپ رحم تشخیص داده می شود.

پولیپ ها اگر بیشتر از ۲ سانتی متر باشند، اگر به تعداد زیاد باشند و یا از رگدن رحم به داخل واژن کشیده شده باشند، معمولا برداشته می شوند. پولیپ های رحمی کوچک که خود به خود از بین می روند در باروری مشکلی ایجاد نمی کنند.

چه اطلاعاتی در دیدار با پزشک مهم هستند؟

وقتی که علائمی مانند لکه بینی، درد پس از نزدیکی، قاعدگی نامنظم و یا حجم خون زیاد مشاهده شود باید فورا به پزشک مراجعه کرد. پس از مراجعه به پزشک لازم است به برخی از سوالات پاسخ داد. بنابراین این سوالات را از قبل باید دانست و علائمی که بروز داده می شود باید با دقت در نظر داشت.

پولیپ رحم

• زمان مشاهده علائم مانند زمان لکه بینی؛ آیا در زمان خاصی از چرخه قاعدگی اتفاق می افتد یا نه؟ (برخی از لکه بینی ها در میانه چرخه قاعدگی مربوط به تخمک گذاری هستند)
• آیا بی نظمی قاعدگی همیشه اتفاق می افتد یا یک باره این موضوع ایجاد شده است؟
• شدت قاعدگی و علائم دیده شده چقدر ارزیابی می شود؟

از آنجایی که در زمان بیماری ممکن است استرس وجود داشته باشد و در پی آن شدت علائم بیشتر از آنچه است توصیف شود، توصیه می شود که در چنین شرایطی آرامش خود را حفظ کنید و علائم را به دقت بررسی کنید و یا پیش از آن، مقایسه دقیقی انجام دهید.

اگر چیزی باعث بیشتر شدن علائم می شود حتما آن را با پزشک در میان بگذارید. اگر در سابقه خانوادگی شما افرادی با سابقه بیماری سرطان سینه و سرطان روده بزرگ وجود دارند آن را نیز با پزشک خود در میان بگذارید.

مطالب مرتبط با پولیپ رحم

• عفونت رحم چیست؟ علائم، پیشگیری و ۵ راه درمان خانگی
• هر آنچه از بارداری خارج از رحم باید دانست و روش های درمان
• عفونت واژن چه علتی دارد؟ علائم و راه های پیشگیری از آن

نکات تکمیلی در مورد پولیپ رحم

در این متن به طور کلی در مورد اینکه این عارضه چیست صحبت کردیم. با مطالعه آن می‌توانید اطلاعات کلی در این مورد کسب کنید اما بهتر است توصیه زیر را جدی بگیرید تا سبب شدت و عدم درمان قطعی آن نشوید:

• از اقدامات خودسرانه برای درمان خود و تجویز آن برای سایر افراد پرهیز کنید.

منبع: کوئیک فیت