آیا مصرف پروبیوتیک‌ها به لاغری و کاهش وزن کمک می‌کند؟

پروبیوتیک‌ها میکرو ارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که خوردن آن‌ها فواید زیادی برای سلامتی بدن دارد و معمولاً در مواد غذایی تخمیر شده و همچنین مکمل‌های پروبیوتیک یافت می‌شوند.

پروبیوتیک‌ها نقش مهمی در عملکرد‌های اصلی بدن داشته، به بهبود سیستم ایمنی، سلامت دستگاه گوارش و قلب کمک می‌کنند و احتمالاً برای کاهش وزن و کاهش چربی‌های شکمی مفید هستند.

در این مطلب قصد داریم درباره خواص پروبیوتیک‌ها برای لاغری و کاهش وزن صحبت کنیم، با ما همراه باشید.

باکتری‌های روده‌ای و تنظیم وزن بدن

صد‌ها میکرو ارگانیسم در دستگاه گوارش زندگی می‌کنند و اکثر آن‌ها باکتری‌های مفیدی هستند که چندین ماده مغذی مهم از جمله ویتأمین K و برخی ویتأمین‌های B تولید می‌کنند. باکتری‌های روده‌ای به تجزیه فیبر که بدن قادر به هضم آن نیست کمک کرده و این ماده را به اسید‌های چرب مفید زنجیره کوتاه مانند بوتیرات تبدیل می‌کنند.

به طور کلی دو خانواده اصلی باکتری‌های خوب به نام باکتروئید‌ها و فیرمیکوت‌ها در روده وجود دارند که تعادل سطح آن با وزن بدن ارتباط نزدیکی دارد.

به نظر می‌رسد سطح باکتری‌های روده‌ای در افراد دارای وزن متوسط و افراد دچار اضافه وزن یا چاق متفاوت می‌باشد به این صورت که افراد چاق در مقایسه با افراد با وزن متوسط فیرمیکوت‌های بیشتر و باکتروئید‌های کمتری دارند.

اگرچه در این مورد اختلاف نظر وجود دارد و برخی تحقیقات چنین ارتباطی را نشان نداده است اما به طور کلی افراد مبتلا به چاقی معمولاً باکتری‌های روده‌ای کمتر متنوع نسبت به افراد لاغر داشته، همچنین افراد چاقی که باکتری‌های روده کمتر متنوعی دارند نسبت به افراد چاقی که باکتری‌های روده‌ای متنوع‌تری دارند اضافه وزن بیشتری را تجربه می‌کنند.

نحوه تأثیر پروبیوتیک‌ها روی وزن بدن

نحوه تأثیر پروبیوتیک‌ها روی وزن بدن و چربی‌های شکمی هنوز به خوبی مشخص نشده اما به نظر می‌رسد پروبیوتیک‌ها با تولید استات، پروپیونات و بوتیرات که اسید‌های چرب زنجیره کوتاه هستند روی اشتها و مصرف انرژی اثر می‌گذارند.

احتمالاً برخی پروبیوتیک‌ها جذب چربی در رژیم غذایی را مهار کرده و مقدار چربی‌های دفع شده از طریق مدفوع را افزایش می‌دهند. به عبارت دیگر باعث می‌شوند بدن کالری کمتری از غذا‌هایی که مصرف می‌شود دریافت کند.

برخی باکتری‌های خاص از جمله باکتری‌های خانواده لاکتو باسیلوس به این شیوه عمل می‌کنند.

پروبیوتیک‌ها ممکن است به شیوه‌های دیگر نیز با چاقی مقابله کنند، از جمله:

• ترشح هورمون‌های تنظیم‌کننده اشتها: پروبیوتیک‌ها احتمالاً به آزاد‌سازی هورمون‌های کاهش دهنده اشتها مانند پپتید شبه گلوکاگون ۱ و پپتید yy کمک می‌کنند، افزایش سطح این هورمون‌ها روی افزایش کالری سوزی و چربی سوزی اثر مثبت دارد.
• افزایش سطح پروتئین‌های تنظیم‌کننده چربی: پروبیوتیک‌ها ممکن است سطح پروتئین ۴ آنژیوپویتین مانند را افزایش داده و به کاهش ذخیره چربی‌های بدن کمک کنند.

به علاوه به نظر می‌رسد چاقی و التهاب در بدن با هم ارتباط دارند، احتمالاً پروبیوتیک‌ها با بهبود سلامت دیواره روده التهاب سیستمیک را کاهش داده و از بروز چاقی و سایر بیماری‌ها پیشگیری می‌کنند.

پروبیوتیک-لاغری

تأثیر پروبیوتیک‌ها روی کاهش وزن و چربی‌های شکمی

همان طور که گفتیم مصرف پروبیوتیک‌ها به خصوص باکتری‌های خاص از خانواده لاکتو باسیلوس می‌تواند به کاهش وزن کمک کرده و درصد چربی‌های بدن را کاهش دهد.

به عنوان مثال دیده شده خانم‌هایی که از پروبیوتیک استفاده می‌کنند طی ۳ ماه ۵۰ درصد بیشتر از دیگران وزن کم کرده و در مرحله حفظ وزن خود نیز موفق‌تر بوده‌اند. همچنین به نظر می‌رسد کسانی که پروبیوتیک مصرف کرده‌اند از نظر توده چربی‌های بدن و سایز دور کمر کاهش قابل توجهی داشته‌اند.

از میان باکتری‌های پروبیوتیک بررسی شده تا به امروز، لاکتو باسیلوس گاسری بیشترین خاصیت ضد چاقی و تأثیر روی کاهش وزن را داشته است و دیده شده مصرف منظم آن برای کاهش وزن، کاهش چربی اطراف اندام‌ها، شاخص توده بدنی و همچنین کم کردن سایز دور کمر، دور مفصل ران و چربی‌های شکمی مفید بوده است.

اگرچه قطع مصرف احتمالاً به بازگشت دوباره چربی‌های شکمی منجر می‌شود.

علاوه بر این لاکتو باسیلوس، سویه‌های دیگر پروبیوتیک‌ها نیز ممکن است به کاهش وزن و چربی‌های شکمی کمک کنند. به عنوان مثال دیده شده برخی خانم‌هایی که از چاقی یا اضافه وزن رنج می‌برند پس از مصرف پروبیوتیک‌های حاوی سویه‌های لاکتو باسیلوس و بیفیدو باکتر مقدار چربی شکمی قابل توجهی از دست داده‌اند.

پروبیوتیک‌ها و پیشگیری از افزایش وزن

کاهش وزن تنها راه مبارزه با چاقی نیست بلکه در وهله اول جلوگیری از افزایش وزن ناخواسته می‌تواند در جلوگیری از چاقی مؤثرتر باشد.

به عنوان مثال به نظر می‌رسد کسانی که از رژیم غذایی حاوی ۱۰۰۰ کالری بیشتر از نیاز روزانه استفاده می‌کنند پس از مصرف مکمل پروبیوتیکی با فرمولاسیون VSL#۳ توانسته‌اند از افزایش وزن و افزایش چربی در بدن خود جلوگیری کنند.

گفته شده تجمع چربی در بدن کسانی که از پروبیوتیک‌ها استفاده می‌کنند کمتر است اگرچه تغییر قابل توجهی در حساسیت به انسولین یا متابولیسم آن‌ها ایجاد نمی‌شود، به عبارت دیگر احتمالاً برخی سویه‌های پروبیوتیک ممکن است از افزایش وزن ناشی از رژیم‌های غذایی پر کالری جلوگیری کنند.

پروبیوتیک‌ها و افزایش وزن

با وجود آن چه گفته شد مصرف برخی سویه‌های پروبیوتیک ممکن است نتیجه عکس داشته و به جای کاهش وزن باعث اضافه وزن در افراد شود.

تأثیر پروبیوتیک‌ها روی وزن بدن در واقع به نوع و گونه‌های مختلف بستگی دارد، به عنوان مثال سویه لاکتو باسیلوس گاسری باعث کاهش وزن می‌شود اما سویه دیگر ممکن است به افزایش وزن منجر شود.

با همه این‌ها مصرف پروبیوتیک‌ها تنها به منظور کاهش وزن نیست بلکه می‌تواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد که از آن جمله می‌توان به حفظ سلامت گوارش، کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و التهاب و همچنین رفع افسردگی و اضطراب اشاره کرد.